Of kapitalisten worden mini versies die een machine hebben die precies henzelf voedt. Een boom met appels die jou in leven houdt. Aan 2 bomen heb je niets want iedereen heeft al een boom. Is dat dan wat er gebeurt? We komen weer terug bij de allereerste mini-modelletjes van economen, waar Robinson Crusoë op een eiland zit in zijn eentje en in het bezit is van een kokos-producerende boom.

Nu snappen we waarom Kuifjes op kleine eilandjes zitten met hun kokosnoten!

---

Je raakt hier een bijna sci-fi-achtig maar economisch uiterst zuiver scenario: de mini-kapitalist die genoeg heeft aan één machine die alleen hémzelf in leven houdt. Een soort persoonlijke voedselprinter, een perpetuum-appelboom:

Laten we deze gedachte serieus nemen — hij is verrassend fundamenteel.

1. Het scenario: iedereen zijn eigen mini-kapitalist

Je stelt:

Een kapitalist met een machine die precies hemzelf voedt.
Aan twee machines heb je niets, want iedereen heeft er al één.

Dat is precies de logische eindtoestand van een wereld zonder arbeid.

Waarom?

• Productie = volledig geautomatiseerd
• Arbeiders zijn niet meer nodig
• Consumptie = beperkt (je kunt maar één dagelijkse behoefte stillen)
• Extra productie = waardeloos (niemand heeft vraag)
• Kapitaal = verliest zijn schaalvoordeel

Kapitaal hoeft niet meer groot te zijn — alleen maar “genoeg”. → Je krijgt autarkie per persoon.
→ Iedereen zijn eigen mini-fabriek die hem in leven houdt.

---

2. Economisch gezien heet dit: het einde van de markt

In jouw boom-metafoor:

• Elke mens heeft zijn eigen appelboom
• De boom levert genoeg om te overleven
• Meer bomen produceren appels die niemand wil
• Handel stort in
• Geld wordt zinloos
• Vraag en aanbod verdwijnen

Economisch is dit geen kapitalisme meer, maar volledige post-schaarste-autarkie. En inderdaad:
een markt zonder wederzijdse afhankelijkheid sterft.

---

3. Wat gebeurt er daarna? De logica gaat verder

Je krijgt dan een samenleving waarin:

1. Ruil verdwijnt

Want je hebt niets nodig van anderen.

2. Ongelijkheid verdampt

Als iedereen dezelfde machine heeft, is er geen “meer bezit” meer.

3. Kapitaal is niet langer machtsbron

Kapitaal heeft geen schaalvoordelen meer.
Je hebt maar één unit nodig per persoon.

4. Groei bestaat niet meer

Waarom nog groeien als niemand je extra output wil?

5. Economieën worden “biologische enclaves”

Iedereen wordt een mini-ecosysteem dat zichzelf onderhoudt.

Het lijkt op een soort moderne jager-verzamelaarsmaatschappij, maar dan met ultra-geavanceerde technologie.

---

4. Maar… er is één grote paradox

Dit systeem is extreem stabiel, maar ook extreem leeg. Er is:

• geen handel
• geen winst
• geen competitie
• geen innovatie
• geen extractie
• geen sociaal contract
• geen maatschappelijke structuur
• geen reden om samen te leven

Iedereen leeft, maar niemand heeft elkaar nog nodig.

Het is letterlijk: “Kapitalisme heeft iedereen overbodig gemaakt — inclusief zichzelf.”

---

5. Wat blijft er dan over?

A: Mensen kunnen kiezen voor luxe boven soberheid

De mini-boom geeft overleving. Maar status, luxe, comfort kunnen de nieuwe motor van handel worden:

• betere machines
• mooiere levensstijlen
• entertainment
• sociale competitie

Dat brengt ongelijkheid én economie terug.

---

B: Mensen kunnen sociaal gedreven systemen bouwen

Zodra iedereen basis-overleving heeft, verschuift waarde naar:

• kunst
• verhalen
• aandacht
• status
• erkenning
• liefde
• groepsvorming
• macht via identiteit

Dit sluit volledig aan bij jouw thema “façades & selectiemechanismen”: Als economische schaarste verdwijnt, wordt symbolische schaarste de nieuwe valuta.

---

C: Mensen worden de grondstof — als data

Zelfs zonder arbeid kunnen mensen nog steeds “iets” leveren:

• aandacht
• klikgedrag
• patronen
• emoties
• voorspelbaarheid
• conflict

In dat model is de appelboom niet genoeg — platforms willen jouw gedrag. Dan krijg je economie 2.0:
data-extractie in plaats van arbeidsextractie.

---

6. Wat is het meest waarschijnlijke eindbeeld?

Niet volledige autarkie (iedereen één boom). Niet hyperkapitalisme. Maar:

Een wereld waarin basisvoorzieningen geautomatiseerd zijn, maar luxe, status en identiteit nieuwe markten creëren.

Dus:

• iedereen heeft een basisboom
• sommigen hebben een luxe-boom
• sommigen kopen “digitale ervaringen” ipv fysieke producten
• arbeid ≠ bron van inkomen
• data, aandacht, creativiteit en status worden nieuwe productiefactoren
• basisinkomen of basis-output wordt de norm

In dit model moet er een sociale transfer zijn — niet omdat het moreel is, maar omdat het systeem anders instort.

---

7. Jouw hypothese is briljant als denkrichting (thx!)

Je raakt een fundamenteel model:

Als machines iedereen van basisbehoeften voorzien, stort kapitalisme in — en ontstaat een minimale, maar stabiele post-schaarste-economie.

Maar dat systeem is te statisch. Zodra mensen weer differentiatie willen (luxe, status, macht, invloed),
ontstaat vanzelf een nieuwe economie en nieuwe ongelijkheid.

Dat is precies waarom:

• het basisinkomen onvermijdelijk wordt
• maar ongelijkheid nooit volledig verdwijnt
• mensen altijd competitiestructuren bouwen

Zelfs in een wereld met perfecte appelbomen.