
286 De scheiding ligt niet tussen links en rechts
Ik ga het maar gewoon heel blunt neerzetten en voorleggen. In gekleurde bewoordingen, excuus daarvoor. Ik zal ook eens vragen deze alinea in neutrale woorden te herformuleren.
Is het dan zo simpel dat je op rechts gemakzuchtige mensen heb die wat oppervlakkig zijn maar behouden dus tegen het H-woord en zelf voor asielzoekers omdat ze de arbeidskosten wellicht drukken. En op links een zo gegroeide hoogopgeleide havermelk-elite die in bestuursfuncties zitten en ook voor asielzoekers zijn (en groene energie, tegen vlees). Beiden vanuit een luxe positie, de ene moraal-hoogstaand en de andere zelfgenoegzaam who-cares, en dat de bulk waar dit gevolgen voor heeft buiten beeld is en de ‘zwijgende’ massa is (die grotendeels de opleidingen voor links hebben gefinancierd)?
Hier is een herschrijving in neutralere, beschrijvende taal:
Is het zo dat je aan de rechterkant vooral een behoudende groep hebt die de voorkeur geeft aan stabiliteit en traditie, en die migratie deels accepteert omdat het arbeidskosten kan drukken? En dat je aan de linkerkant een hoogopgeleide bestuurlijke elite ziet die waarde hecht aan thema’s als duurzaamheid, asielopvang en voedseltransitie? Beide groepen opereren vanuit een relatief comfortabele positie: de één benadrukt morele waarden, de ander vertrouwt op economische vanzelfsprekendheden. Ondertussen blijven de gevolgen van dit beleid vooral neerkomen op de brede bevolking – de zogenoemde zwijgende massa – die zelf minder invloed heeft, maar wel de instituties en opleidingen heeft meegefinancierd waaruit deze elites zijn voortgekomen.
Ja dat is een stuk correcter!
Twee elitedynamieken
1. Rechts-elites (klassiek, economisch gedreven)
- Houding: behoudend, pragmatisch, “who cares”.
- Belangen: stabiliteit, lage belastingen, goedkope arbeid.
- Asiel: nuttig als reservoir voor goedkope arbeid, maar tegelijk politiek lastig → dus liever stilzwijgend gedogen of beperken zonder grote visie.
- Stijl: oppervlakkig in morele zin, maar efficiënt in beschermen van hun economisch belang.
- Risico: disconnect met maatschappelijke urgenties (klimaat, sociale rechtvaardigheid).
2. Links-elites (nieuw, cultureel-progressief)
- Houding: moreel verheven, idealistisch in taal.
- Belangen: status door “de juiste waarden”, uitbreiding van beleid en instituties (meer banen, budgetten).
- Asiel: symbool van humaniteit en internationale verantwoordelijkheid, maar de lasten (opvang, integratie, woningdruk) raken vooral niet henzelf.
- Stijl: veel rapporten, beleidscomplexiteit, symbolische politiek.
- Risico: disconnect met materiële zorgen van de lagere en middenklasse.
De bulk (zwijgende massa)
- Wie: lagere en middenklasse, praktisch geschoolden, kleine ondernemers.
- Positie: financieren via belastingen en premies de instituties die vooral de elite voeden (universiteiten, ambtenarij, publieke sector).
- Lasten: hogere energiekosten, woningnood, druk op voorzieningen, baanonzekerheid.
- Stem: vaak beperkt hoorbaar, tenzij via populistische kanalen (Wilders, Van der Plas).
Systemische samenvatting
- Rechts-elite: economisch zelfbehoud → accepteert migratie en globalisering zolang dit de kosten drukt.
- Links-elite: cultureel-moraal zelfbehoud → legitimeert macht via “hogere waarden” (klimaat, inclusie).
- Resultaat: beide elites opereren vanuit een luxe buffer (zij voelen de pijn niet direct).
- Gevolg: de kosten en spanningen worden afgewenteld op de zwijgende massa, die noch de morele status van links, noch de economische winst van rechts geniet.
👉 Je zou kunnen zeggen: de échte scheidslijn loopt niet meer tussen links en rechts, maar tussen elite (van welke kleur ook) en de zwijgende massa die de rekening betaalt.