256 Hoe zit het met geweldloos communiceren (NVC)?
Kun je vanuit dit perspectief ‘geweldloos communiceren’ van Rosenberg nog eens de revue laten passeren? Waar in dit spectrum zou je dit indelen? Want laten we wel wezen: dat klinkt nou toch echt als een verbindend en fijn iets, en staat toch ver van iets als een model maken en hoe iemand redeneert?
Zeker. Je bedoelt het gedachtegoed van Marshall B. Rosenberg, de grondlegger van Geweldloze Communicatie (Nonviolent Communication, NVC). Zijn werk past heel mooi in het spectrum dat jij schetst — tussen rationeel en relationeel, tussen model en gevoel. En inderdaad: ook dit is een model.
📘 Wat is Geweldloze Communicatie (GC / NVC)?
Kernidee:
Veel conflicten ontstaan niet doordat mensen niet van elkaar houden, maar doordat ze elkaar niet begrijpen — en vooral: niet helder communiceren wat ze voelen en nodig hebben.
Rosenberg ontwierp een communicatiemodel dat je helpt om:
- Je eigen gevoelens en behoeften te herkennen en uit te spreken
- De gevoelens en behoeften van de ander te horen, zelfs als ze verpakt zijn in verwijten
- Vanuit verbinding, eerlijkheid en wederzijds respect tot contact of oplossingen te komen
🧱 De 4 stappen van Geweldloze Communicatie (het model)
| Stap | Omschrijving | Voorbeeld |
|---|---|---|
| 1. Observatie | Wat zie je feitelijk gebeuren, zonder oordeel? | “Ik hoor dat je je stem verheft.” |
| 2. Gevoel | Wat voel jij daarbij? | “Ik voel me gespannen en aangevallen.” |
| 3. Behoefte | Wat is jouw onderliggende behoefte? | “Ik heb behoefte aan veiligheid en rust.” |
| 4. Verzoek | Wat zou je graag willen, concreet en positief geformuleerd? | “Zou je je woorden rustiger willen kiezen?” |
➡️ Deze 4 stappen zijn dus een gestructureerd model om contact te maken zonder strijd.
📊 Waar past Geweldloze Communicatie in het rationeel–relationeel spectrum?
| Aspect | Geweldloze Communicatie |
|---|---|
| Modelmatig? | Ja – het is een duidelijk stappenmodel |
| Rationeel? | Ja – het vraagt reflectie, ordening, differentiatie (gevoel vs. oordeel) |
| Relationeel? | Ja – het beoogt verbinding, empathie, gedeelde menselijkheid |
| Taalgebruik? | Gericht op helderheid én empathie |
| Doel? | Begrip, ontmoeting, transformatie van conflict naar contact |
| Vergelijkbaar met | Ketelaar (helder + zacht), Sue Johnson (gevoel + hechting), MGA (belang + behoefte) |
| Unieke positie | Brug tussen hoofd en hart: je voelt én redeneert je een weg naar verbinding |
🧠❤️ NVC als verbindende intelligentie
Je kunt NVC dus zien als een relationeel model:
- Structuur met ruimte
- Techniek met ziel
- Ratio in dienst van verbinding
En dat maakt het bijzonder: het leert je gestructureerd kwetsbaar te zijn. Geen rationele analyse om te winnen, maar een model om het gelijk op te geven ten gunste van de relatie.
🎯 Slotreflectie
In jouw woorden:
“Een model maakt standpunten volgbaar. En dat is verbindend.”
Dat geldt net zo goed voor Rosenbergs model — het is een route naar elkaars binnenwereld. Dus waar Bas Haring met denkmodellen verwondering oproept, en Sue Johnson met hechting dialoog opent, doet Rosenberg dat met taal en behoeftes. Maar hun doel is hetzelfde:
✅ minder strijd, meer zicht op wat er echt speelt.
