
253 Haring als econoom: doet hij dat ook op dezelfde manier?
En het houdt maar niet op! Haring heeft eerder ook een boek geschreven waarin hij op zijn eigen speelse manier vol bewondering als een buitenstaander naar het vak economie kijkt. Hij heeft een tijdlang een column gehad in de Volkskrant waar hij de vrijheid had zijn overpeinzingen over het vak economie te ventileren. Ik heb dat destijds wel gevolgd maar het is uiteraard weg gezakt. Ik herinner me iets over een schildpad die voor hem de inspiratie vormden voor het uitleggen van het absurde economische begrip rente.
We willen weten Haring over de economie heeft te melden, een opfrisser dus, en ik ben benieuwd of hij in dat boek dezelfde manier van redeneren heeft toegepast als in Plastic Panda’s. Zijn boek over Cola versus melk is van 2016, dus enkele jaren na Panda’s geschreven.
Conclusie, jippie: Hij gebruikt dezelfde aanpak als in Plastic panda’s, maar dan toegepast op economie.
Je hebt vragen over het boek Waarom cola duurder is dan melk (Bas Haring, 2016). Hieronder vind je:
- Een samenvatting van het boek
- Een analyse van Harings manier van redeneren in dit boek
- Een vergelijkende tabel met Plastic panda’s
📘 Samenvatting – Waarom cola duurder is dan melk (Bas Haring, 2016)
Doel van het boek:
Haring wil de lezer op een toegankelijke manier uitleggen hoe markten werken, hoe prijzen tot stand komen, en waarom sommige dingen goedkoop zijn en andere niet. Tegelijk laat hij zien dat ‘de markt’ geen magisch systeem is, maar een menselijke uitvinding met voors en tegens.
Kernvragen die hij stelt:
- Waarom is cola duurder dan melk? (Is cola niet makkelijker en goedkoper te maken?)
- Waarom krijgt een voetballer miljoenen, en een leraar modaal?
- Hoe ontstaat waarde?
- Is de markt wel eerlijk? En moet dat wel?
Hoofdpunten per hoofdstuk (beknopt):
- Prijzen zijn geen maat voor moeite
– De prijs zegt niets over hoeveel werk iets kostte, maar wat mensen bereid zijn ervoor te betalen. - Vraag en aanbod vormen samen de prijs
– Een klassieke uitleg van marktwerking, maar helder, met alledaagse voorbeelden. - Waarde is subjectief
– Iets is waardevol als iemand het waardevol vindt. Niet omdat het objectief zo is. - Waarom rare prijzen toch logisch zijn
– Cola vs. melk: Cola is marketing, branding, beleving. Melk is gewoon melk. - Niet iedereen krijgt wat hij verdient
– Beloning hangt samen met schaarste, vraag en status, niet met maatschappelijke waarde. - De markt is niet ‘eerlijk’, maar ook niet per se fout
– De markt is een mechanisme, net als zwaartekracht: het heeft effecten, maar geen moraal. - Kunnen we het anders doen?
– Ja, maar dan moeten we weten wat we willen veranderen en waarom. Simpele alternatieven bestaan zelden.
Slotboodschap:
De markt is een nuttig maar imperfect systeem. Als je hem beter begrijpt, kun je ook beter inschatten waar je moet bijsturen — niet met grote emoties, maar met inzicht in hoe het werkt.
🧠 Is Harings redeneerwijze herkenbaar in dit boek?
Ja – zeer herkenbaar. Hij gebruikt dezelfde aanpak als in Plastic panda’s, maar dan toegepast op economie. Hieronder de kenmerken van zijn stijl, met concrete voorbeelden:
Redeneerstap | Toepassing in dit boek |
---|---|
1. Begin bij het sentiment | “Waarom is melk goedkoper dan cola? Dat voelt oneerlijk.” |
2. Zaai twijfel | “Misschien is dat gevoel misplaatst. Wat is ‘eerlijk’ eigenlijk?” |
3. Ontleed begrippen | Wat bedoelen we met ‘waarde’, ‘prijs’, ‘verdienen’? |
4. Gebruik analogieën | Marktwerking wordt uitgelegd met simpele voorbeelden (voetballers, sokken, viskramen) |
5. Verschuif perspectief | “Voor een voetballer is 100.000 euro per week normaal. Voor jou niet.” |
6. Menselijke maat | Wat voelt oneerlijk? Wat is echt belangrijk? Wat kun je beïnvloeden? |
7. Slot met nuance | “De markt is niet heilig. Maar pas op met wat je vervangt.” |
📊 Vergelijking: Plastic panda’s vs. Waarom cola duurder is dan melk
Kenmerk / Stap | Plastic panda’s | Cola vs. melk |
---|---|---|
Onderwerp | Biodiversiteit en natuurwaarde | Waarde, prijzen, marktwerking |
Startpunt | Soorten sterven uit → erg? | Melk goedkoper dan cola → raar? |
Twijfel-zaaien | Misschien is uitsterven niet zo erg | Misschien is prijs niet per se ‘eerlijk’ |
Begripsontleding | Wat is een soort? Wat is natuur? | Wat is waarde? Wat is markt? |
Nieuwe analogieën | Jenga-toren vs. economie | Voetballer vs. leraar; sokkenmarkt |
Slotboodschap | Minder heiligheid, meer denken | Begrijpen = beter keuzes maken |
Stijl | Filosofisch met biologie | Filosofisch met economie |
Doel | Lezers laten twijfelen aan vanzelfsprekende ideeën over natuur | Lezers laten nadenken over waarde, beloning en economische logica |
✅ Conclusie
Waarom cola duurder is dan melk is een klassiek Haring-boek:
- Helder geschreven,
- Onderzoekend van toon,
- Altijd bezig het “vanzelfsprekende” opnieuw tegen het licht te houden.
Zijn denkraam uit Plastic panda’s is hier onverminderd van kracht:
vragen stellen, begrippen uitkleden, perspectieven kantelen, en eindigen met een nuchter “misschien”.