233 WordPerfect, Tomtom … zo kan het gaan
Toen ik in de blog hiervoor aan het mijmeren was over de toekomst van de aloude lineaire tekstverwerker en met nostalgie dacht aan WordPerfect (met floppies) vroeg ik me ook af hoe het daar mee is afgelopen. En meteen moest ik denken aan Tomtom met zijn navigatie-systemen (als opvolger denk ik van het Shell-stratenboek, hop naar een parkeerplaats en in dat steeds dikker wordende boek bladeren, de coordinaten opzoeken, en dan met je vinger op het kleine kaartje en ongeveer onthouden links rechts links rechtdoor hoe je ongeveer moest rijden om …. toch meestal gewoon op tijd te arriveren … ) die zover ik weet volledig is weggevaagd door Google Maps en de mobiele telefoon op het rubberen houdertje op het dashboard.
Goede vergelijking! WordPerfect en TomTom delen allebei het lot van een dominante speler die door een nieuwe standaard werd verdrongen. Toch zit er wel nuance in.
Kort de geschiedenis van WordPerfect
- Jaren ’80 en begin ’90
- WordPerfect was dé standaard voor tekstverwerking, vooral in de juridische wereld.
- Het draaide snel op DOS, had krachtige functies (zoals macro’s en codes zichtbaar maken) en was zeer geliefd bij “power users”.
- Midden jaren ’90
- Microsoft zette zwaar in op Windows + Office-pakket.
- WordPerfect werd overgenomen door Novell, later door Corel, maar verloor de strijd omdat Word standaard meegebundeld werd met Windows/Office.
- Veel gebruikers stapten noodgedwongen over; compatibiliteit en marktdruk gaven de doorslag.
- 2000 – nu
- WordPerfect bestaat nog steeds (!) als onderdeel van Corel WordPerfect Office.
- Het heeft een kleine, trouwe gebruikersgroep, vooral in de juridische sector in de VS en Canada, omdat het nauwkeurige controle biedt over opmaak en juridische citaties.
- Maar het marktaandeel is marginaal vergeleken met Microsoft Word of Google Docs.
Vergelijking met TomTom
- TomTom: verloor massaal terrein toen Google Maps (gratis, geïntegreerd met smartphones) kwam.
- WordPerfect: verloor terrein toen Microsoft Word (gebundeld met Windows, compatibel en steeds gebruiksvriendelijker) kwam.
Het verschil is dat TomTom bijna volledig weggevaagd is in de consumentenmarkt, terwijl WordPerfect nog een niche (juristen, overheden) heeft weten vast te houden.
👉 Dus: het is niet één op één hetzelfde verhaal, maar wel een schoolvoorbeeld van hoe een dominante speler verdrongen kan worden zodra er een nieuw ecosysteem ontstaat (Windows/Office bij Word, smartphones/Google Maps bij TomTom).
Verdrongen standaarden in technologie
| Product / Standaard | Hoogtepunt (periode) | Waarom dominant? | Waarom verdrongen? | Wat resteert nu? |
|---|---|---|---|---|
| WordPerfect | Jaren ’80 – begin ’90 | Beste tekstverwerker, geliefd bij juristen, krachtige functies, DOS-snelheid | Microsoft bundelde Word met Windows + Office, compatibiliteit werd doorslaggevend | Niche-gebruik (vooral juridische sector, Corel WordPerfect Office) |
| TomTom / Navigatiekastjes | 2000 – 2010 | Betrouwbare standalone navigatie, populair bij automobilisten | Gratis Google Maps op smartphones + realtime updates | Nog actief in fleet management en specifieke B2B-markten |
| Netscape Navigator | Jaren ’90 | Eerste populaire webbrowser | Internet Explorer gratis meegeleverd met Windows | Open-source kern leeft voort in Firefox |
| BlackBerry | 2005 – 2010 | Fysiek toetsenbord, zakelijke beveiliging, e-mailpush | iPhone/Android met touchscreen en app-ecosysteem | Kleine niche in security/software |
| ICQ / MSN Messenger | 1998 – 2010 | Populaire chatplatformen, brede adoptie | Facebook, WhatsApp, later mobiel-first chatdiensten | ICQ nog als merk, maar irrelevante rol |
| MySpace | 2004 – 2008 | Grootste sociale netwerk, veel muziekprofielen | Facebook bood eenvoudiger interface en schaal | Restanten in muziekniches |
| AltaVista / Yahoo Search | 1995 – 2003 | Eerste grote zoekmachines | Google leverde relevantere resultaten, eenvoudiger design | Verdwenen of gedegradeerd tot merknaam |
Patroon dat zichtbaar wordt
- Dominantie door innovatie of tijdsgeest: elk van deze spelers had een unieke troef (WordPerfect: functies, TomTom: navigatie, BlackBerry: toetsenbord).
- Verlies door ecosystemen: de opvolgers wonnen omdat ze meegebundeld werden of gratis waren (Word + Windows, Google Maps + smartphone).
- Restanten in niches: vaak blijft er een kleine, gespecialiseerde groep over (WordPerfect voor juristen, TomTom voor transportbedrijven).
👉 Conclusie: WordPerfect en TomTom passen in een breder verhaal van hoe technologieën niet zozeer door betere kwaliteit, maar door ecosystemen en distributie worden verdrongen.
