193 Wat een fles wijn allemaal belooft!
Deze infographic heb ik een hele tijd geleden gemaakt met een collega rondom het thema (financiële) denkfouten. Ik wil deze plaat hernieuwd gebruiken. Ik wil een duidelijke tekst en uitleg bij de tekening geven. Wat zien we op de foto, welke tekst zet de verkoper erbij, en waar zouden we op moeten letten aan de hand van de tekst die we er rechts bij hebben gezet? Hergebruik dus maar nu met een uitgebreidere toelichting en als luchtig tussendoortje (wie het kleine niet eert … de principes zijn universeel). Het is de les uit ‘Keuringsdienst van Waarde‘, Tegenlicht en meer van dat soort programma’s. De rode draad is: pas op uw portemonnee, reclame is niet altijd ‘waar’.
Deze advertentie kozen we om ons punt duidelijk te maken … had ook over bier, een ijskast of een verzekering kunnen gaan. Plaatje is in hogere resolutie hier te downloaden.
Hier komt de uitgewerkte versie:
Volledige advertentietekst met aanduidingen
Uw geduld wordt beloond! (1)
Unieke aanbieding – 8 jaar oude Gran Reserva (1)
Na maanden gewacht te hebben is de exclusieve Casa Safra Gran Reserva 2005 in Nederland! (2)
Deze 8 jaar oude Gran Reserva is 24 maanden gerijpt op eikenhouten vaten (3) en overtreft naar onze mening alle voorgaande oogstjaren.
U mag deze exclusieve wijn bestellen voor de onwaarschijnlijk lage prijs van €4,99 (4).
En als klap op de vuurpijl hoeft u geen verzendkosten te betalen!
Al 70 jaar maken de wijnmakers van Casa Safra voortreffelijke wijnen (5).
Voor deze Gran Reserva worden alleen de beste druiven gekozen van de wijngaarden in Terra Alta (5), om een optimale kwaliteit te garanderen voordat de druiven ’s nachts en handmatig worden geoogst (6).
Na de lagering op eikenhout blijft de wijn nog 36 maanden op fles rijpen voordat hij zijn karakteristieke smaak heeft bereikt. Hierdoor biedt de wijn een rijk, maar puur palet! De geur is uitbundig en intens met indrukken van rijp fruit. Uitnodigend geconcentreerde en volle smaak met een verleidelijk kruidigheid en indrukken van vanille. Lang en intense afdronk (7).
Bestel via deze unieke bestellink: ……. (8)
(9 komt niet letterlijk in de tekst voor: dat is de denkfout “availability bias” — je krijgt toevallig alleen de informatie van de verkoper, wat jou het idee geeft dat dit volledig en betrouwbaar is.)
Tabel met denkfouten en kritische vragen
| Nr. | Fragment uit advertentie | Denkfout | Kritische vragen |
|---|---|---|---|
| 1 | “Uw geduld wordt beloond!” / “Unieke aanbieding – 8 jaar oude Gran Reserva” | Schaarste-dwaling (lang wachten, uniek) | Heeft mijn slijter of supermarkt nu ook niet gewoon goede wijn? Is dit echt zo uniek? |
| 2 | “Na maanden gewacht te hebben eindelijk in Nederland!” | Schaarste-dwaling (eindelijk verkrijgbaar) | Heb ik hier echt op zitten wachten? Wordt de indruk van zeldzaamheid niet overdreven? |
| 3 | “24 maanden gerijpt op eikenhouten vaten” | Framing / mooipraterij | Wijn op eikenhout kan lekker zijn, maar smaken verschillen. Waarom is deze wijn zo goedkoop? |
| 4 | “Nu slechts €4,99 en ook nog gratis bezorgd” | Anker (relatieve vergelijking met ‘normaal heel duur’) | Is deze wijn elders verkrijgbaar, en wat kost hij daar? Hoe wordt de normale prijs bepaald? |
| 5 | “Al 70 jaar maken de wijnmakers van Casa Safra voortreffelijke wijnen” / “Terra Alta, Gran Reserva” | Authority bias (beroep op expertise, moeilijke woorden) | Ook de beste wijnmakers hebben slechte oogsten. Wat zeggen onafhankelijke kenners of recensenten over deze wijn? |
| 6 | “‘s Nachts en handmatig geoogst” | Framing / mooipraterij | Levert dit nu écht betere wijn op? Of is het vooral een mooi klinkend verkooppraatje? |
| 7 | “Hierdoor beleeft u de smaak van pure passie” / lange smaakbeschrijving met ‘rijk’, ‘uitbundig’, ‘verleidelijk’ | Framing / mooipraterij | Wat betekent ‘pure passie’ concreet? Is dit objectieve informatie of marketingtaal? |
| 8 | “Exclusieve wijn, unieke bestelling” | Schaarste-dwaling | Is het echt exclusief? Of gewoon slim verpakt in een speciale aanbieding? |
| 9 | Niet letterlijk in tekst, maar in opzet: alle informatie komt van de verkoper | Availability bias | Wordt er nog ergens onafhankelijk over deze wijn geschreven? Waar vind ik objectieve info over wijnen in deze prijsklasse? |
Conclusie
De advertentie voor deze wijn zit boordevol slimme psychologische trucs die ons brein makkelijk op het verkeerde been zetten. Door de bijbehorende kritische vragen te stellen, voorkom je dat je meegaat in de verkooppraatjes.
En dit principe geldt niet alleen voor wijn – ook bij financiële producten, beleggingen en verzekeringen zijn dit soort denkfouten aan de orde van de dag.
