Rudy's ruimte

Na de vorige blog 156 over de Tegenlicht-uitzending van Sandel over de meritocratie die ons leven is binnengedrongen (ook nog boeiend: hoe is dat zo gegaan, sluipenderwijs … vanaf de jaren 30 tot nu), nog een keer specifiek naar die beroemde uitspraak kijken van de L’Oreal reclame. Er gaat een wereld achter deze simpele boodschap schuil. Je hebt het verdiend, het ligt aan jezelf, het mag, jij bent het waard (en die anderen niet).

Michael Sandel verwijst in De tirannie van verdienste naar de slogan “Because you’re worth it” van L’Oréal als voorbeeld van hoe het meritocratisch denken is doorgedrongen in onze cultuur — tot in de haarverfcommercials aan toe.

Wat bedoelt hij daarmee?

💄 “Because you’re worth it” als culturele echo van meritocratie

Sandel zegt niet dat deze slogan kwaadwillend is, maar dat hij symptomatisch is voor een diepere verschuiving in waarden:

1. Verdienste als morele rechtvaardiging

De slogan impliceert:

Je verdient luxe/verwennerij/kwaliteit omdat je waardevol bent.

Maar waarop is die waarde gebaseerd? In de context van de meritocratie: op prestaties, uiterlijk, inzet, succes. Je bent iets waard — dus je hebt recht op beloning.

2. De meritocratische zelfwaardering

Het idee dat:

• Jij verantwoordelijk bent voor je succes,
• Jij daar trots op mag zijn,
• Jij dus ook mag genieten van de voordelen ervan,

… is een logische uitloper van een samenleving waarin succes wordt gezien als bewijs van morele waarde.

In Sandels woorden: we zijn gaan geloven dat wie veel heeft, dat ook verdient — en dus niets verschuldigd is aan de samenleving.

3. De keerzijde: impliciete vernedering

Als je iets niet hebt bereikt, wat zegt dat dan over jouw waarde?

De omkering is pijnlijk: Als je het níét krijgt, ben je het blijkbaar ook niet waard.

Sandel noemt dit de impliciete belediging van het meritocratische ideaal:

• Het bevestigt de succesvolle mens in zijn morele gelijk,
• En het vernedert de achterblijver — subtiel maar structureel.

4. Consumptie als morele bevestiging

“Because you’re worth it” maakt van kopen een morele handeling:

• Je trakteert jezelf niet zomaar.
• Je hebt het verdiend.

Dat lijkt onschuldig, maar draagt bij aan een cultuur waarin waarde, erkenning en rechtvaardigheid niet langer vanuit gemeenschap of gelijkheid komen, maar vanuit prestaties, uiterlijk, en koopkracht.

🧠 Samengevat: wat Sandel laat zien

Reclameslogans zoals “Because you’re worth it” illustreren hoe diep het geloof in verdienste en individuele verantwoordelijkheid geïnternaliseerd is geraakt.
Ze zijn een culturele spiegel van een samenleving die succes verwart met waarde, en falen met eigen schuld.