87 BAS en LAT: modern samen zijn
Paar dagen geleden nog een analyse van de verschillende fasen in een huwelijk door John Griffith van Life2.0, een van de vele video’s die we tegenwoordig zien waar de man weer meer man moet worden en we weer opschuiven naar meer traditionele rolpatronen. De wandelaar geeft in zijn filmpje dan weer wel tips om van de grootste ellende bespaard te blijven https://www.rudymentair.nl/2025/07/18/mannetje-met-visie-op-huwelijk/.
Veel intuïtiever, persoonlijker, simpeler, uit het hart beschrijft Egbert Jan Roethof iets soortgelijks vandaag in de krant. Samenwonen was niet zijn ding, de 20 jaar waren niet makkelijk, en eindelijk heeft hij weer zijn rust. Dus dat nooit meer. Zijn nieuwe slogan is nu BAS, bewust alleen samen, ik kende de term niet en vraag me af wat het verschil is met het bekende LATten. Het is nog niet algemeen geaccepteerd, zegt ie, omdat je er niet helemaal bijhoort als je niet samenwoont …. En wat zou zijn niet genoemde voormalig partner van dit verhaal vinden? Woont zij inmiddels wél samen of houdt zij het ook voor gezien? Mooi onderwerp voor bij een potje bier ‘met de jongens’, een activiteit die tijdens zijn samen wonen maar matig werd geapprecieerd door zijn huisgenoot.
De BAS-relatie is in dat opzicht radicaal modern: het erkent liefde, intimiteit én autonomie — zonder dat één van beiden ‘ondergeschikt’ wordt aan de ander. Maar de buitenwereld loopt daar (nog) niet altijd in mee.
📰 Samenvatting van het artikel “Nooit meer samenwonen” (AD 19-7-2025)
Journalist Egbert Jan Riethof (71) blikt terug op zijn ervaringen met samenwonen en concludeert dat hij dat nooit meer wil. Na een lange periode van alleen wonen (37 jaar), gaat hij een relatie aan waarin hij alsnog samenwoont met zijn partner. Hoewel hij aanvankelijk dacht dat liefde vanzelf tot samenwonen moest leiden, blijkt in de praktijk dat het delen van een huis eerder leidt tot wrijving, frustratie en verlies van eigenheid.
👥 Profielschets van de hoofdpersonen
🧔 Egbert Jan (de verteller)
- Leeftijd: 71
- Achtergrond: Journalist, voormalig docent Nederlands
- Karakter: Reflectief, introvert, sociaal vaardig maar met behoefte aan autonomie
- Houding t.o.v. samenwonen: Ambivalent tot afwijzend; ziet het achteraf als een vergissing
- Gedrag in relatie: Probeert zich aan te passen, is welwillend, zoekt harmonie maar verliest zichzelf
👩 Zijn partner
- Naam onbekend
- Karakter: Praktisch, minder verbaal, duidelijke ideeën over ‘samen doen’, bijvoorbeeld samen drinken of opruimen
- Houding t.o.v. samenwonen: Ziet het als logische stap; stapt impulsief uit (“Zullen we apart gaan wonen?”)
- Gedrag in relatie: Wil verbondenheid via rituelen en gedeeld huishouden, maar heeft ook momenten van afstandelijkheid
📆 Fasen in hun samenzijn (zoals bij John Griffith van Life 2.0)
| Fase | Beschrijving | Vergelijking met Life2.0 |
|---|---|---|
| 1. De Ontmoeting en Romantische Fase | Mooie eerste ervaringen; hij is onder de indruk van haar, de liefde voelt als een feest | Vergelijkbaar met de honey moon phase |
| 2. Samenwonen en Gewenningsfase | Begin van irritaties, opruimgewoontes, verschil in verwachtingen; ‘de magie verdwijnt’ | Komt overeen met de realiteitsfase |
| 3. Aanpassing en Conflicten | Hij probeert zich aan te passen aan haar leefstijl (schoonmaken, geen alcohol drinken), maar voelt zich steeds minder zichzelf | Gelijk aan de onderhandelingsfase |
| 4. Breuk / Heroriëntatie | Zij stelt plots voor apart te gaan wonen, hij is overrompeld; ze gaan uit elkaar na 14 jaar | Lijkt op de crisisfase gevolgd door een herstart in autonomie |
| 5. Reflectie en Nieuwe Keuzes | Hij kiest bewust voor het alleen wonen, ziet het als vrijheid en wijsheid; hij leert van het verleden | De transformatiefase waarin hij zijn eigen leefstijl terugvindt |
💬 Interessante citaten
- “Samenwonen is een kunst die je moet verstaan.”
- “In de ogen van mijn vrienden tel je niet mee als je apart woont.”
- “Ik heb in mijn leven veel geleerd, zei de oude sok.”
- “Living apart together komt op bijna altijd samen neer.”
🎯 Conclusie
Het artikel is een genuanceerde en persoonlijke reflectie op het fenomeen ‘samenwonen’. Egbert Jan doorliep de klassieke fasen van verliefdheid, aanpassing en uiteindelijk breuk, en kiest nu bewust voor onafhankelijkheid. De centrale boodschap: liefde hoeft niet altijd te leiden tot samenwonen. Soms is ‘living apart together’ niet een tussenfase, maar een bestemming.
De term BAS – Bewust Alleen Samen is geen algemeen bekende of breed ingeburgerde term, maar lijkt in dit artikel een persoonlijke of creatieve variant te zijn op bestaande relatievormen zoals LAT. De schrijver gebruikt hem om zijn situatie te duiden: hij woont bewust niet samen met zijn partner, maar ze zijn wel een stel.
🔍 Verschil tussen BAS en LAT
| Kenmerk | LAT (Living Apart Together) | BAS (Bewust Alleen Samen) |
|---|---|---|
| Bekendheid | Bestaande, gangbare term | Niet gangbaar, zelfgekozen term |
| Relatievorm | Partners wonen apart maar zijn samen | Idem, maar met nadruk op ‘bewuste’ keuze |
| Intentie | Kan tijdelijk of pragmatisch zijn (bv. om praktische redenen) | Is principieel: samenwonen is géén einddoel |
| Lading | Neutraal tot positief, vaak sociaal geaccepteerd | Eerder een statement tegen het sociale ideaal van samenwonen |
| Tijdsperceptie | Soms gezien als tussenfase | Wordt gepresenteerd als eindvorm, geen overgang |
📌 Toelichting
Waar LAT vaak wordt gezien als een moderne, praktische oplossing (bijvoorbeeld door werk, kinderen, mantelzorg of een nieuwe relatie op latere leeftijd), benadrukt BAS dat het een bewuste, doordachte keuze is om autonomie en intimiteit te combineren zonder samen te wonen. Het is dus méér dan “niet samenwonen”; het is een levenshouding.
📘 Voorbeeld uit het artikel
“Een aanrader hoor, zo’n basrelatie.”
→ Hier speelt de schrijver met de afkorting BAS en het woord ‘bas’ als in ‘bas-repertoire’ of ‘basis’, wat de indruk versterkt dat het voor hem een stabiele, fundamentele vorm van relateren is.
🔚 Conclusie
BAS is geen officiële term, maar een persoonlijke invulling van het LAT-concept met een duidelijke, bewuste keuze tegen samenwonen als sociaal ideaal. Het past in de bredere trend van relationele diversiteit, waarbij traditionele vormen als huwelijk of samenwonen niet langer de norm zijn.
