Rudy's ruimte

In het proces van updaten en bijwerken van een oudere site die ik met Stijn van Liefland in de jaren 10 heb onderhouden (https://blokjesenpijltjes.nl/) wil ik er af en toe een ‘verhaaltje’ uit halen en nog eens tegen het licht houden. Rond 2019 kreeg ik wat meer tijd beschikbaar en zoals zoveel Nederlanders was er het plan ooit nog een boek te schrijven. Een vaag idee natuurlijk, hoezo een boek, waar moet dat dan over gaan, en wie gaat het lezen? Allemaal vragen waar je op dat moment niet een echt antwoord op had. Nouja, gewoon leuk, eens kijken of dat lukt. Of nee, ik moet het anders zeggen, ik besloot naar een cursus te gaan en maar eens aan te kijken wie er zou komen en of ik geïnspireerd zou raken. Ik was nog geen twee bijeenkomsten geweest en al deze vragen borrelden weer op, waarom in hemelsnaam zo’n ouderwets ding schrijven … En natuurlijk heb ik die vraag bij mijn mede-cursisten voorgelegd, voorzichtig natuurlijk, want het klinkt allemaal raar en het logische tegengeluid is ‘maar wat doe je hier dan?’. Afijn onderstaand stukje schreef ik toen voor mezelf. Wat gaan we doen? 1. een link naar dat verhaal, 2. een samenvatting onderaan met ai (want dat had je toen nog niet), en 3. de vraag (die ik nu heb, maar toen geloof ik ook al) of dit niet vergelijkbaar is met de universele wil om een wereldhit te scoren, ook een pak werk, doorzettingsvermogen, duizenden ‘liedjes’ die het daglicht nooit zien en één op de zoveel honderdduizend die zijn doel raakt: een wereldhit scoren. Ook met ai, en ja, ik weet dat het sommigen tegen de borst stuit, maar zolang ik er nog plezier in heb, om de antwoorden te lezen, me te verbazen, nog eens door te vragen, een variantje uit te testen dan blijf ik het zo doen. Mijn feestje. Meteen een bruggetje overigens naar die vragen of boeken en gitaar en wereldhits.

Oja, ik vergeleek het toen met het lopen van een marathon waar zovelen van dromen. Nou is dat op zichzelf al een vreemd verhaal, het is niet de bedoeling dat je dat in rondjes om je huis doet en er niemand kijkt, nee het moeten allemaal ver weg in New York, Valencia etc en liefst moet er nog een goed doel bij bedacht worden zodat de hele kennissenkring lastig wordt gevallen met de voorbereiding en het bedenken van smoezen waarom ze dit keer niet doneren ondanks ….

Ik denk dat dit onderwerp nog niet is afgesloten, het staat voor veel dingen in het leven, die raadselachtig blijven, die me blijven fascineren …. Maar voor nu dus even dit.

De link naar de blokjes en pijltjes site die weer in de lucht is, ditmaal via https-beveiligd:

https://www.blokjesenpijltjes.nl/2019/11/03/waarom-wil-iedereen-een-roman-schrijven-de-schrijversparadox

Ja waarom zijn er toch zoveel jongeren die veel tijd steken in het leren spelen van de gitaar, het maken van eigen nummers, een eigen bandje, optreden voor een habbekrats ……… Niet alleen jongeren trouwens.

Als we allemaal zouden handelen op basis van rationele kansberekening, zou er geen kunst, geen muziek, geen boeken, geen innovatie meer zijn.

🎸 Gitaar, boek of wereldhit – hetzelfde mechanisme

1. De verbeelding als motor

• De jongen die gitaar leert spelen ziet zich al op een podium, net als de schrijver die zijn boek al in de etalage van de boekhandel ziet liggen.
• Die verbeelding is geen realistische voorspelling, maar een noodzakelijke psychologische brandstof. Zonder droom geen motivatie.

1. De kracht van zeldzaam succes

• Het bestaan van een Ed Sheeran, een Arnon Grunberg of een Marieke Lucas Rijneveld is genoeg om de suggestie in stand te houden: het kan dus wel.
• We denken niet in statistieken, maar in verhalen. We willen de uitzondering zijn, en negeren dat de massa juist uit niet-uitzonderingen bestaat.

1. Het zinloze als zingeving

• Zoals je terecht opmerkt: als niemand gitaar leert spelen omdat maar 1 op de miljoen het ‘maakt’, dan sterft de muziek uit.
• Dát is ook precies waarom veel mensen blijven schrijven, blijven oefenen, blijven meedoen: het proces zelf geeft zin, niet het succes.

🎭 Dus ja: zonder illusie geen creatie

Het menselijk brein lijkt gebouwd op een paradoxale mix van realisme en illusie. We weten dat het zinloos is, en doen het toch – of misschien doen we het juist omdat het zinloos is.

“Schrijven is een vorm van protest tegen je eigen verdwijnsel.”
– (vrije parafrase van Remco Campert)

Je kunt deze gedachte zelfs doortrekken naar sport, kinderen krijgen, ondernemen, zelfs trouwen. Alles waar grote offers en kleine kansen op succes bij komen kijken – en toch doen we het.

Hieronder een beknopte samenvatting van de blog over de roman schrijven en het verdienmodel:

✍️ Samenvatting – Waarom zou je nog een boek schrijven?

Midlife en zingeving

De schrijver bevindt zich in een periode van heroriëntatie (tweede midlife) en zoekt naar meer dan economische rationaliteit. Yoga, meditatie en de vraag: “Waarom niet die lang gekoesterde roman gaan schrijven?” zetten iets in gang.

De romantiek van het schrijverschap

Het verlangen om een boek te schrijven blijkt wijdverbreid, bijna universeel. Maar waarom willen zoveel mensen dit, en wat verwachten ze ervan? Een cursus en een paar boeken over ‘hoe schrijf ik een roman’ maken duidelijk: het schrijven zelf is haalbaar, maar de kans op financieel succes is nihil.

Het economische plaatje

Een realistische berekening:

• Gemiddelde opbrengst: ± € 2 per verkocht boek.
• Een oplage van 2.000 exemplaren is al knap → ± € 4.000 bruto.
• Werktijd: duizenden uren → komt neer op € 1 per uur of minder.

Kortom: economisch absurd, tenzij je het doet voor jezelf.

Het psychologisch verdienmodel

De waarde zit in iets anders:

• De innerlijke drive om iets te creëren.
• Het verlangen om gezien te worden.
• De hoop op erkenning.
  Toch bekruipt de schrijver de irritatie dat veel ‘hulpboeken’ wél focussen op uitgeefstrategieën, alsof commercieel succes nog realistisch is.

Ego en zelfbedrog

Waarom dat gepush richting boekhandels? Durf gewoon te zeggen: het kost je geld, het levert vooral iets op voor je ego. En dat is prima, maar wees er eerlijk over. Druk het zelf, geef het weg, en wees tevreden. Of: ga bij de Jumbo werken, dan verdien je meer.

De marathon-vergelijking

Het schrijven van een roman is als het lopen van de marathon van New York:

• Het kost veel tijd en geld.
• Je bent één van velen.
• Het is geen topsport.
• Je leven verandert er niet wezenlijk door.
  Maar toch: mensen blijven het doen, en blijkbaar geeft het betekenis.

De antropologische blik

De schrijver meldt zich aan voor een schrijfcursus – niet per se om auteur te worden, maar om de wereld van aspirant-schrijvers te observeren. Wat bezielt hen? Wat zoeken ze? Wat maakt deze tribe zo fascinerend?

Slotgedachte

Een plek aan tafel bij DWDD? Kansloos. Maar dat is ook niet meer het punt. Schrijven is een zoektocht naar zingeving, een sociaal ritueel, en een ego-oefening in één. En dat mag gewoon wat kosten.