
65 China vs USA en hoe wij daar tussen bungelen
Ik ga weer terug naar mijn eerdere exercities om de systemische visie van machtsdenker Jos van Hezewijk te ontrafelen (zie bijv https://www.rudymentair.nl/2025/06/20/profiel-1/). Hij heeft een systemische visie op complexe vraagstukken en denkt niet in links-rechts of standaard patronen. Hij heeft me in onze gesprekken vaker op een ander afwijkend been gezet. Zijn stelling is dat de echte discussie over grote vraagstukken speelt in de ‘machts-as’ tussen de VS en China. Plat gezegd: Amerika heeft het altijd voor het zeggen gehad in deze wereld (nou ja, de laatste 100 jaar of zo), de dollar is de wereldmunt waar enorme economische voordelen mee zijn gemoeid, en dat tijdperk loopt ten einde om allerlei redenen. China is daarbij de overnemende partij. Op zich geen rare gedachte natuurlijk, een land dat er alles aan doet zijn gewenste positie te behouden dan wel het afbreken daarvan zo veel mogelijk te vertragen. Veel oorlogen in de wereld zijn een afgeleide van deze dynamiek (zo ook Rusland, Oekraïne, Israël, Gaza, ga zo maar door). Enkele weken geleden stuurde hij me een artikel om zijn stelling kracht bij te zetten, zie https://www.rudymentair.nl/2025/07/04/how-the-west-has-zijn-beste-tijd-gehad/. Om de reeks over deze visie af te ronden, leg ik nog 2 vragen voor aan vriend AI: 1. Leg deze visie en de rol van China, Amerika, Europa nog eens uit, en 2. Je zou zijn kijk op de gebeurtenissen ‘cynisch’ of ‘koud’ of ‘weinig betrokken’ kunnen noemen, dus de vraag van mij zou zijn: hoe leef je hiermee, word je er zelf niet neergeslagen of moedeloos van, en niemand die op je verhaal zit te wachten toch? De laatste vraag in de volgende aflevering. De vraag waarom er niet meer aandacht in de media is voor dit soort afwijkende beschouwingen heb ik eerder beschreven, zie https://www.rudymentair.nl/2025/06/15/waarom-niet-meer-aandacht-in-de-media/.
Om meer gevoel te krijgen met deze (mijn woorden) afwijkende visie heb ik 2 grote vraagstukken voorgelegd: de woningmarkt (https://www.rudymentair.nl/2025/06/15/nog-eentje-de-woningmarkt-hoe-zit-dat/) en het asielvraagstuk (https://www.rudymentair.nl/2025/06/11/asielvraagstuk-ingewikkeld-genuanceerd/).
De auteur schetst een wereldorde in transitie, waarin China, de VS, Rusland en Europa in een complex spel van economische macht, militaire dreiging en ideologische framing verwikkeld zijn. Hier is zijn visie, afgeleid uit de koppen en reflecties:
🧱 1. China: de pragmatische uitdager
📌 Duiding van China’s opkomst:
- “De strijd tussen China en de VS begint nu echt”
- “China is bijna volledig zelfvoorzienend met wapens”
- “In 2030 zal China naar verwachting goed zijn voor bijna 50% van alle wereldwijde productie”
- “China grootste handelspartner voor veel landen, niet de VS”
De auteur ziet China niet als ideologische bedreiging, maar als een economische en geopolitieke realiteit die de wereldorde hertekent. Het Westen framed China als dreiging, maar de werkelijke “dreiging” is haar efficiëntie, lange termijnstrategie en technologische zelfstandigheid.
👉 China’s succes is een spiegel voor de westerse zwakte, niet per se een moreel gevaar.
🏰 2. Europa: vazal of bruggenbouwer?
📌 Duiding van Europa’s rol:
- “EU moet al sinds WO2 buigen voor USA”
- “EU weerloos zonder eigen atoombommen”
- “Eerst jarenlang het EU grootwinkelbedrijf met een winst van 500% de burger laten uitkleden”
- “Zonder Europese defensie zijn we prooi. Voor de Amerikanen, Chinezen én Russen”
De auteur beschrijft Europa als structureel afhankelijk, zowel militair (NAVO = VS) als economisch (geen grondstoffen, weinig autonomie). Europa heeft zijn strategische zelfstandigheid opgegeven en speelt een ondergeschikte rol in een machtsspel dat het zelf nauwelijks begrijpt, laat staan controleert.
👉 Europa zou een onafhankelijke koers moeten varen, bruggen bouwen i.p.v. kiezen in een grootmachtenspel. Neutraliteit en economische zelfstandigheid zijn sleutelwoorden.
🪖 3. Rusland & Oekraïne: pion of partner?
📌 Duiding van het conflict:
- “VS willen oorlog met China” (indirect via Oekraïne als voorbeeldmodel)
- “Rusland is zwak en kan geen NAVO-landen aanvallen”
- “Bellingcat doet vooral belastend onderzoek naar Rusland”
- “VS erkent offensieve operaties tegen Rusland”
De auteur duidt de oorlog in Oekraïne als een proxy-oorlog waarin Rusland de directe tegenstander is, maar China de werkelijke rivaal. Oekraïne is in deze analyse geen autonoom onderwerp, maar geopolitiek speelveld. Rusland wordt gedemoniseerd, maar is tegelijkertijd zwakker dan het narratief doet vermoeden. De escalatie dient volgens de auteur vooral het strategisch belang van de VS, niet van Oekraïne of Europa.
👉 Het conflict in Oekraïne is een opstapje in een groter spel tussen de VS en China. Europa volgt, en betaalt de prijs.
🧩 4. Het spel: polarisatie als strategie
Het overkoepelende spel is er een van machtshandhaving door polarisatie:
- De VS houdt de boel onder controle door vijandbeelden te creëren (Rusland, China, Iran).
- Europa wordt in dat narratief meegezogen, ondanks gebrek aan strategisch voordeel.
- China blijft buiten het morele frame, focust op infrastructuur, invloed en tijd.
De auteur suggereert dat de echte strijd gaat over systeemdominantie: niet vrijheid versus dictatuur, maar wie bepaalt de spelregels van de 21e eeuw?
✍️ Samenvattende duiding:
De oorlog in Oekraïne, de opkomst van China en het gekibbel binnen de EU zijn geen losse gebeurtenissen, maar hoofdstukken in een boek dat elders geschreven wordt. Europa leest mee, maar schrijft niet. En zolang dat zo blijft, blijft zij speelbal in plaats van speler.