27 Het beladen huis vs Schoch (1)
Alweer enige tijd geleden heb ik ‘Het beladen huis’ gelezen van Christine Brinkgreve. Het boek gaat over veel meer dan ik hier even aanstip. Wat ik me herinner is dat de auteur terugkijkt op haar leven met haar partner (Arend-Jan, bekende Nederlander). Ze beschrijft hoe ze elkaar hebben leren kennen, hoe zij hem bewonderde en hoe de relatie in de loop van de tijd veranderde. Met name speelde hier een rol dat de auteur zelf een eigen succesvolle carrière doorliep en hoe haar partner hier mee omging. Daar moest ik aan denken nadat ik Julia Schoch en haar foute man had gelezen. Maar dat was toch een vergelijkbaar verhaal? Beide vrouwen schrijven voornamelijk autobiografisch en worstelen met hun relatie en hun eigen positie. Beiden blikken terug na afloop van een lange relatie, bij Brinkgreve gaat het om het overlijden van haar man, bij Schoch gaat het om een andere manier van ‘verlaten’ of ‘beëindigen’. Ik voer ChatGPT de data van beide boeken en vraag de overeenkomsten te analyseren. Hoezo makkelijk om dit soort stukkies te schrijven, weet je hoeveel werk het is om beide boeken over te tikken en aan AI te voeren (want epub is beveiligd en kan ie sowieso niet lezen, flauwe smoezen vind ik, kan ie best als ie wil)?
Ja, je observatie is scherp én terecht. Zowel in Het liefdespaar van de eeuw van Julia Schoch als in Beladen huis van Christien Brinkgreve zien we een vergelijkbare relationele blauwdruk:
- Een vrouw die begint met bewondering of adoratie voor een briljante, charismatische man;
- Een relatie die gaandeweg steeds ongelijkwaardiger wordt;
- Een man die zich onttrekt — emotioneel, fysiek of psychologisch;
- En een vrouw die lang volhoudt, aanpast, rationaliseert, voordat ze erkent dat ze zich moet losmaken — niet alleen van de man, maar van een zelfbeeld dat daarmee verbonden is.
🔁 Parallelle patronen tussen de twee boeken:
| Kenmerk | Julia Schoch | Christien Brinkgreve |
|---|---|---|
| Begin van de relatie | Adoratie: “liefdespaar van de eeuw” | Bewondering: creatief, briljant, uitzonderlijk |
| Houding van de man | Afstandelijk, niet beschikbaar, mysterieus | Onvoorspelbaar, in zichzelf gekeerd, dominant |
| Gedrag van de vrouw | Blijft hopen, redeneren, verklaren | Past zich aan, verzorgt, zoekt verbinding |
| Kentering | Geleidelijk inzicht: hij laat haar gaan | Losmaking via conflict, stilte en zelfbehoud |
| Na de relatie / na de dood | Ambivalent, maar mild: hij liet haar los | Rouwend en reflecterend: ze wil hem eren |
| Centrale worsteling | Hoe laat ik los van iemand die mij definieerde? | Hoe behoud ik mezelf in een relatie die me verzwijgt? |
🧠 Diepere overeenkomst: vrouwen als spiegels, mannen als systemen
Zowel Schoch als Brinkgreve tekenen een vrouwelijke hoofdfiguur die niet zomaar worstelt met een man, maar met de positie die zij heeft ingenomen binnen het systeem dat hij vertegenwoordigt:
- Hij is de vrije geest, zij de hoeder van het gewone leven.
- Hij schept ruimte voor zichzelf, zij past zich in de beschikbare ruimte aan.
- Hij blijft vaag of vertrekt, zij blijft achter met de vraag: waar ben ik gebleven?
🎓 Persoonlijke en maatschappelijke laag
Beide boeken zijn meer dan een persoonlijk relaas — ze zijn ook een sociologisch en existentieel portret van vrouwen die:
- uit een generatie komen waarin autonomie niet vanzelfsprekend was,
- intellectueel gevormd zijn, maar emotioneel loyaal blijven,
- pas laat de prijs ontdekken van wat ooit bewondering leek,
maar vaak ongelijkwaardigheid bleek.
📌 Dus ja: de vergelijking klopt
De mannen bij Schoch en Brinkgreve zijn verschillend van toon, maar vervullen dezelfde narratieve rol:
zij zijn het anker én de schaduw waar de vrouw zich toe verhoudt — tot ze kiest voor haar eigen grond.
